اموربانوان مدیریت آموزش و پرورش شهرستان بندرلنگه
انعکاس فعالیت های فرهنگی-اجتماعی و هنری بانوان فرهنگی شهرستان بندرلنگهاموربانوان مدیریت آموزش و پرورش شهرستان بندرلنگه
انعکاس فعالیت های فرهنگی-اجتماعی و هنری بانوان فرهنگی شهرستان بندرلنگهآشنایی بیشتر با مشاور محترم وزیر آموزش و پرورش در امور بانوان
اولین کار اجرایی اش در سال 60 مسئولیت امور تربیتی بخش خواهران منطقه 6 تهران بوده است و بعد از آن به ترتیب مسئول امور فرهنگی منطقه 13 ، معاون مجتمع آموزشی روشنگر قدیم ، مسئول مدیران مراکز پرورش اسلامی خواهران سراسر کشور ، مشاور استاندار تهران و رئیس کمیسیون بانوان ، حدود 4 سال مدیر مسئول مجله زن روز و بعد مسئول بسیج خواهران کشور و عضو شورای فرهنگی – اجتماعی زنان در دو دوره بوده است و در حال حاضر عضو هیآت رئیسه و نایب رئیس این شورا ست .
عمده نگرش و هم نگارشش در حوزه ی زنان و با دغدغه دفاع ایدئولوژیک از حقوق زنان بوده است . به نظر او خط سیری که حضرت امام در امور زنان تعریف کردند ، تنها اندیشه ای است که در مسائل زنان رها از افراط و تفریط پیش رفته است و همان خط سیری است که مقام معظم رهبری هم با قوت پیش می برند. تعبیر وی از این خط سیر، " دکترین رهبری انقلاب در امور زنان" است.
در دولت نهم مشاور وزیر و مدیرکل امور زنان در وزارت آموزش و پرورش است و ما برای کند و کاو در مورد کم و کیف فعالیت هایش در این سمت، گفت و گویی با او داشتیم.
اولین و مهم ترین اولویت کاری دفتر امور زنان آموزش و پرورش در دولت نهم چه بوده است ؟
متأسفانه در هفت هشت سال گذشته آموزش وپرورش یک آزمایشگاه خیلی سریع الوصول برای تعهدات و طرح های آژانس های بین المللی و دید گاه های حامی الحاق به کنوانسیون بوده است .
برنامه سالیانه این آژانس ها در بعد آموزش به سهولت از مسیر دفتر امور زنان این وزراتخانه در سطح کشور تا عمق روستاها در همه مقاطع آموزشی پیاده می شده است .
من بی اینکه بخواهم بگویم که عاملان این سیاست ها الزاما مغرض و مهره بیگانه برای مسخ فرهنگ و هویت خودی بوده اند، اما نمی توان منکر شد که چنین روندی طبعا آسیب هایی را متوجه جامعه هدف ما در آموزش و پروش کرده است که یکی از اولین اولویت های ما برنامه ریزی و کار برای جبران اثرات این گونه کارهای انجام شده است . برای پرداختن به این اولویت ما دو کار بایستی می کردیم: یکی اینکه شناخت دقیق از جامعه هدفمان پیدا کنیم .
در آموزش و پرورش جامعه هدف ما زنان و دختران هستند، 540 هزار زن فرهنگی و 5/7 میلیون دختر دانش آموز. وزارت آموزش و پرورش تنها وزارتخانه ای است که شاغلان زن آن بیش از شاغلان مرد است ؛ یعنی 54 درصد شاغلان آموزش و پرورش زن هستند و 46 درصد مرد.این 540 هزار زن فرهنگی که مخاطبان ما هستند، در 55هزار آموزشگاه کشور معلمی ، مدیریت ، معاونت و یا مشاوره می کنند . از 55هزار آموزشگاه هم 42 هزار تای آن دخترانه و بقیه آن هم ابتدایی پسرانه است که بر اساس آخرین یافته های روان شناسی معلمین زن را برای آن مناسب تر دیده اند. 42 هزار آموزشگاه دخترانه مان هم شامل 22هزار آموزشگاه ابتدایی ، 13هزار راهنمایی و 9 هزار دبیرستان است .
یاد آوری می کنم که در سال های اخیر جمعیت دانش آموز ما از 19 میلیون به 15 میلیون رسیده ، یعنی حدود 4 میلیون کاهش داشته است . در حال حاضر خیلی از مدارس ابتدایی ما با 17 دانش آموز تشکیل می شود. به هر حال وظیفه ما نسبت به این جمعیت دانش آموز و مجموعه زنان فرهنگی که هدف ما هستند، تقویت ، هماهنگی و نظارت بر موضوع زنان و دختران در آموزش وپرورش است. معنای آن ، این است که همه مجموعه وزارت آموزش وپرورش در حوزه زنان باید فعال شوند ، نه اینکه یک دفتر کوچک مثل دفتر ما که کل پرسنل آن 21 نفر است متولی امور زنان و دختران در آموزش وپرورش تلقی شود و بقیه دستگاه عریض و طویل وزارت آموزش و پروش فارغ از مسائل این توده بزرگ زنان فرهنگی و دختران دانش آموز باشند.
در جهت درگیر کردن کل مجموعه وزارتخانه با امور زنان چه گام هایی برداشته اید؟
برای این کار باید ابتدا یک جریان متقاعدسازی را در سطوح مختلف وزارتخانه پیگیری کنیم. مشخصا با جناب وزیر و معاونین گفتگوهایی مفیدی در این مورد داشته ایم و من خوشحالم که اعلام کنم در نتیجه تلاش هایی که داشته ایم ، امروز وزارت آموزش وپرورش تنها وزارتخانه ایست که شورای عالی راهبردی بهبود وضعیت زنان را به صورت تثبیت شده دارد. این شورا مرکب است از مقام عالی وزارت ، معاونین وزیر و رئیس دفتر امور زنان . در این شورا همه شرکت کننده ها موظف به فکر کردن بر روی مسائل زنان هستند. تشکیل این شورا به نظر خود من از مهم ترین گام هایی بود که در این وزارتخانه برای امور زنان و دختران برداشته شد.
گام بعدی که دفتر ما برداشت ، شناسایی مسائل زنان فرهنگی در حوزه آموزش و پرورش است که ما پس از شناسایی به 120 مشکل رسیده ایم و آنها را در 12 محور دسته بندی کرده ایم که هر محور بایستی با یک مدیر کل بحث و گفت و گو شود. حاصل جلسات و بحث ها حول این محورها هم مصوباتی است که به همین شورای عالی راهبردی می آید و در صورت تصویب ، اجرایی می شود. در واقع ما به دنبال این هستیم که فرآیندی مانا و مؤثر را در روند مسائل دختران و زنان در آموزش و پرورش بنا بگذاریم. در سال 85 و در سال 86 در پی این هستیم که این روند را طی کنیم.
در مورد نقش تقویت کننده دفتر آموزش وپرورش در امور دختران و زنان توضیحات بیشتری بدهید.
آمارها حکایت از این دارد که نرخ گذر تحصیلی دخترها پایین است . گذر تحصیلی یعنی تعداد دانش آموزی که از یک مقطع به مقطع دیگر می رود (مثلا از سوم راهنمایی به اول نظری می رسد) این تعداد در مورد دخترها با اینکه تعداد قبولی شان زیاد است ، نسبت به پسرها کمتر است. این مسأله ده ها دلیل دارد.
اولین دلیل ممانعت خانواده است . چون در سبد هزینه خانوار برای تحصیل دختر هیچ موردی پیش بینی نشده است . کتاب درسی گران است و خانواده نمی تواند بخرد.
دلیل دیگر این است که در نقاط دورافتاده مدرسه دور است و خانواده نمی تواند هزینه ایاب و ذهاب دختر را تأمین کند. ما باید این موانع را مطالعه و برای رفع آنها برنامه ریزی کنیم . مثلا ما باید هزینه ایاب و ذهاب دختران را تقبل کنیم تا به خانواده فشار نیاید و اصل تحصیل دخترها تعطیل نشود. کار دیگری که ما می کنیم ، تقویت مدارس شبانه روزی دختران است .
در مورد راه ها و مسافت های خیلی دور و روستاهای صعب العبور که تأمین ایاب و ذهاب هم کارساز نیست ، تنها راه ادامه تحصیل دختران احداث این مراکز است. اگر خانواده ای مطمئن باشد که دخترش در یک مدرسه خوب مستقر است که به نیازمندی هایش هم درست رسیدگی می شود، دیگر دلیلی نمی بیند که دخترش را از تحصیل محروم کند.
دلیل دیگر کاهش نرخ گذر تحصیلی نبود رشته های تحصیلی متنوع برای دختران است. در کشور ما که دارای اقلیم های گوناگون است ، هر چه این تنوع بیشتر باشد، امکان ورود دختران به مقطع متوسطه بیشتر است. بر همین اساس ما در سال جاری 18 رشته جدید کار ودانش را برای دختران قرار دادیم.
در بحث عفاف و حجاب که از سیاست های محوری مرکز امور زنان و خانواده است ، شما در حوزه آموزش و پرورش چه کرده اید؟
در زمینه حجاب وعفاف که موضوع مهم سال های اخیر برای همه ارگان ها و سازمان ها بوده است، یک اقدام مثبت ما این بود که پاسخ گویی در زمینه عفاف و حجاب را بر عهده کل سیستم آموزش وپرورش نه فقط زنان گذاشتیم. چون حجاب زنان متدین که اشکال ندارد، قرار است کل سیستم آموزش وپرورش در این مورد فعال شود. در این مورد مکانیسم پاسداشت حجاب را به عنوان یک امر فراجنسیتی تعریف کردیم، اگر چه موضوع مصداقی حجاب مشخصا در مورد زن است .
در همین جهت ما مصوبه ای را در شورای هماهنگی ، در جهت نظارت ، ارزشیابی ، توسعه و تحکیم حجاب وعفاف داشتیم . این شورا با حضور پنج معاون وزیر ، رئیس سازمان و رئیس دفتر امور زنان تشکیل می شود. به این ترتیب ما کل دستگاه ها را درگیر امر عفاف وحجاب کردیم. مصوبات وزارت ارشاد را هم که در 21 بند برای وزارت آموزش وپرورش رسیده بود، به همه دستگاه ها ، بنا بر مأموریت ذاتی شان، ابلاغ کردیم . به هر حال ما سعی کرده ایم که بر روی کارهایی متمرکز شویم، که با آمد و رفت افراد تغییر نکند.
فکر می کنید که در کل دفتر امور زنان آموزش وپرورش تا چه حد در انجام وظایف خود موفق بوده است؟
به صورت کلی یک نکته در مورد دفتر امور زنان آموزش وپرورش وجود دارد که در مورد بقیه دفاتر امور زنان در دستگاه های اجرایی دیگر هم صادق است . این دفتر و سایر دفاتر امور زنان بر اساس یک سری ضرورت ها و نیازهایی تشکیل و وظایفی برای آنها تعریف گشت . باید بررسی و ارزیابی دقیقی صورت گیرد تامعلوم شود که این دفاتر چقدر بر مدار وظایف خود حرکت کرده اند و چقدر ازاین مدار فاصله گرفته اند.
در واقع به صورت کلان این قضیه باید در کشور آسیب شناسی شود تا مشخص شود که آیا این دفاتر زنان موجب تصحیح و تسریع در امور زنان شده اند یا اینکه برعکس تنها برای این بوده اند که زنانی آگاه تر وشجاع تر مثل مبصری شوند که برای کلاس انتخاب می کنند که خودش ساکت شود و صدای بقیه را هم ساکت کند . باید بررسی شود که موفقیت هایی که برای زنان در این سال ها به دست آمده است در سایه ماهیت عدالت محورانه انقلاب اسلامی حاصل شده یا از رهگذر حضور دفاتر امور زنان پیدا شده است؟
لبته فلسفه وجودی این دفاتر بسیار مبارک بود و به این جمله حضرت امام بازمی گشت که در اول انقلاب فرمودند که دراین کشور هم به مردان ظلم شده است و هم به زنان ، اما به زنان بیشتر ظلم شده است. ظلم هم یعنی فاصله گرفتن فرد و بهره مندی های واقعی او از حقوقش. بر اساس این نظر حضرت امام بود که این دفاتر شکل گرفت تا بتواند این فاصله بیشتر زنان را از حقوق شان سریع تر جبران کند.اینکه عملا بعدها این دفاتر از وظایف اصلی شان فاصله گرفتند و به امور تربیتی و صندوق تعاون و رفاه ارگان ها تبدیل شدند ، به نظر من انحراف از وظایف این دفاتر بوده است.
در حالی که دفاتر امور زنان می بایست در مغز هر سازمان ، یعنی در نقطه تصمیم گیری و تصمیم سازی سازمان ، جای می گرفتند و به صورت برنامه ای به این سؤال جواب می دادند که زنان در این سازمان به عنوان بهره مندان و یا کارمندان به چه نحو باید با سیستم سازمانی در تعامل باشند که آن محرومیت و مظلومیت مضاعف رفع شود . وگرنه این دفاتر به وظیفه ذاتی شان عمل نکرده اند. یکی از ا ین دفاتر هم دفتر امور زنان آموزش و پرورش است که حدود ده سال از تشکیل آن می گذرد.
ه نظر من این دفتر بایستی مورد پایش قرار گیرد تا مشخص شود که تا چه حد به آن وظیفه ذاتی عمل کرده است. امروز که یک سال از تصدی خدمت من در این دفتر می گذرد، ما رد پای سیاست هایی چون آموزش بهداشت باروری را در مدرسه راهنمایی روستایی هم می بینیم . شاید این نوع سیاست ها مثلا در وزارت بهداشت یا وزارت کار هم بوده است. اما ما می بینیم که در این وزارتخانه این سیاست ها به صورت گسترده ای در سطح کشور پیاده شده است .
ممکن است بعضی پیاده گنندگان این سیاست ها نمی خواسته اند به نفع دشمن عمل کنند و برا ثر ندانستن چنین کرده اند ، اما به فرموده امام صادق(ع) یکسان است که کار را به مغرض بسپاری یا به جاهل ، با این که این دو در نیت یکسان نیستند ، اما در عمل نتیجه یکسان می شود. البته من در عین حال لازم می بینم منصفانه عرض کنم که برخلاف بعضی ها که وقتی به یک مجموعه وارد می شوند، می گویند من یک ویرانه را تحویل گرفتم ، دفتری را که من تحویل گرفتم ، ویرانه نبود، آباد بود. کارهایی شده بود ، آرشیوهای ، کارگاه ها، بودجه بندی ها در بعد نظارت و ارزشیابی همه این ها منظم و با برنامه صورت گرفته بود ؛ اما همان طور که گفتم متأسفانه خیلی از این کارها با حقیقت خدمت رسانی و با آموزه های اسلام انطباق نداشته است و بیشتر فعالیت هابا پای بندی به آژانس های بین المللی صورت گرفته بود.
شما برای ارتباط با مخاطب تان و سنجش بازخورد برنامه ها و فعالیت های خود چه راه هایی را در نظر گرفته اید؟
من با توجه به سابقه مطبوعاتی که دارم ، طبعا در مسیر ایجاد ارتباط با مخاطبان و سنجش بازخورد فعالیت های مان در سازمانی به وسعت آموزش و پرورش به اولین چیزی که فکر می کنم یک نشریه است. مشخصا من به یک ماهنامه برای زنان فرهنگی فکر کردم . چون ما عملا در تقسیم بندی های مان 31 استان داریم( استان تهران برا ی ما شامل شهر تهران و شهرستان های آن می شود) ایجاد ارتباط با مجموعه زنان فرهنگی در این وسعت تنها با یک نشریه مقدور است .
البته چون آموزش و پرورش یک وزارتخانه عیالوار است و من می خواستم بودجه یک میلیارد و چهارصد و پنجاه میلیونی خودمان صرف این کار نکنم ، در نظر داشتم هزینه آن را از محل بودجه ای که مرکز امور زنان و خانواده به ما برای این کار می دهد، تأمین کنم که متأسفانه مرکز با این کار موافقت نکرد و ما مجبوریم در سال 86 این نشریه را با بودجه خودمان راه اندازی کنیم.
من انتظار داشتم که مرکز در مورد نشریه ، حساب ما را از بعضی ارگان ها مثل شهرداری ها جدا کند. وقتی سازمانی مخاطب ندارد و نشریه منتشر می کند، این کار نوعی اسراف به حساب می آید . اما ما مخاطبانی وسیع داریم که ارتباط با آنها برای ما بسیار اهمیت دارد. ماهنامه ما به 42000 مدرسه دخترانه در کشور می رود که در هریک حداقل ده معلم زن کار می کنند. در واقع برای سنجش بازخوردها همین نشریه می تواند بهترین وسیله ارتباطی باشد.
با توجه به برنامه چشم انداز بیست ساله ، سیاست های دولت نهم و حرکت هایی که خود شما امروز در آموزش وپرورش آغاز کرده اید، دورنمای وضعیت زنان فرهنگی و دختران دانش آموز را در سال های آینده چگونه ترسیم می کنید؟
من فکر می کنم که ما در آینده شاهد بهبود وضعیت هر دو گروه زنان و دختران در آموزش و پرورش خواهیم بود.چون در بحث دختران با محور عدالت محوری کارهایی در دست انحام است که دسترسی دختران را به آموزش تسهیل می کند و مانع افت تحصیلی و کاهش نرخ گذر تحصیلی دختران می شود. در موضوع زنان هم که هما ن طور که گفتم، ما 12 محور مشکلات و اجحاف ها را شناسایی کرده ایم که باید به آنها پرداخت.
در مورد زنان بعضی غفلت ها شده است که باید جبران شود. مثلا در بحث اعزام به خارج می بینیم که وقتی یک زوج به خارج کشور اعزام می شوند ، برای معلم مرد فیزیک پیش بینی هایی شده است که او هم معلم باشد و هم سفیر انقلاب ، ولی برای معلم شیمی زن که همراه اوست ، پیش بینی خاصی نشده است. برای بهبود وضعیت زنان سرپرست خانوار فرهنگی هم که تعدادشان در آموزش وپرورش تا این لحظه 7670 نفر برآورد شده است ، کارهایی کرده ایم . البته آمار واقعی ما از 10000زن سرپرست خانوار در مجموعه آموزش وپرورش خبر می دهد، اما بعضی از این ها نخواسته اند به عنوان زن سرپرست خانوار ثبت شوند. سعی کرده ایم برای این گروه از زنان فرهنگی فرصت ها و امکاناتی را با نظر مقام وزارت در نظر بگیریم، مثل اولویت استخدام برای فرزندان آنها و یا عدم کاهش حقوق زن سرپرست خانوار فرهنگی در صورت اعلام شدن به عنوان مازاد.
زمینه ها همکاری شما با مرکز امور زنان و خانواده در یک سال اخیر چه بوده است ؟
دفتر امور زنان آموزش وپرورش در سال 85 مصوبات متعددی داشته که بعضی از آنها هم با همکاری مرکز امور زنان و خانواده به انجام می رسد. مهم ترین مصوبات ما این موارد بوده است:
· افزایش دسترسی دختران مناطق محروم به آموزش دوره متوسطه از طریق :
الف) سرویس ایاب و ذهاب
ب) کمک های متفرقه · توسعه بخشی رشته های فنی حرفه ای (شامل رشته های فنی حرفه ای و کار دانش) در مناطق محروم توسعه نیافته · آموزش نیمه حضوری دختران بازمانده از تحصیل دوره راهنمایی عشایری ·
پیام آوران فرهنگ و بهداشت شامل بهداشت جسمانی ، فرهنگی و روانی برای دختران عشایری ( از طریق تدوین بسته آموزشی و آموزش) · برگزاری دوره های آموزشی برای مربیان پیش دبستانی در رابطه با شیوه مناسب رفتار با کودکان دختر (از طریق بسته آموزشی و آموزش) ·
أمین بسته های ورزشی برای شبانه روزی های 17 استان کشور · تدوین سبد مطالعه برای شبانه روزی های دخترانه کل کشور در زمینه های بهداشت روانی ، بهداشت جسمانی و سلامت اجتماعی ·
نشست های زنان فرهنگی ، دبیران راهنمایی و متوسطه در 36 منطقه در کل استان های ( از طریق تدوین بسته آموزشی و اجرای نشست ) · جایگاه زن در اندیشه دینی و سکولاریسم "آموزش ضمن خدمت برای مشاورین و رؤسای سازمان ها در امور زنان و اعضای دفتر اموز زنان · "مدیریت و زنان" آموزش ضمن خدمت برای مشاورین و رؤسای سازمان ها در امور زنان و اعضای دفتر ·
از اینکه وقت تان را در اختیار ما گذاشتید و به پرسش های مان پاسخ گفتید، سپاسگزاریم.
به نقل از:سایت امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری
